Wat weet jij over onderzoek naar dove gebarentaligen en VGT? Er is de laatste jaren heel wat onderzoek verricht, maar velen van ons zijn niet op de hoogte van de resultaten.
Daarom lanceerden we eind 2022 de videoreeks “VGT aan tafel”. In elke aflevering nodigen we een Vlaamse onderzoeker uit om ons wegwijs te maken in zijn/haar studiegebied.
De afleveringen worden telkens hier en op onze socialemediakanalen gepubliceerd.

Dr. Maartje De Meulder kennen velen als voorvechter van de erkenning van VGT en van haar werk bij Doof Vlaanderen. Maar ook op academisch vlak zit ze niet stil. Ze verrichtte onderzoek aan verschillende binnen- en buitenlandse universiteiten, op dit moment aan de Hogeschool Utrecht. Haar onderzoeksfocus ligt op Deaf Studies, toegepaste taalstudies en gebarentaaltechnologie. Eén van de thema’s waar ze momenteel rond werkt, is multimodaliteit. In deze aflevering vertelt ze over het gebruik van taalportretten als multimodale onderzoeksmethode. Die visuele aanpak maakt gebruik van blanco lichaamssilhouetten waarin je talen, taalvarianten of andere aspecten van modaliteiten en communicatie kan tekenen en/of kleuren.

Als geëngageerde onderzoeker is ze ervan overtuigd dat academische impact verder moet gaan dan academische contexten. Ze was dan ook maar wat graag onze eerste gast om op die manier haar onderzoek met de Vlaamse gebarentaalgemeenschap te delen.

Professor Annelies Kusters is gepassioneerd door onderzoek naar dovencultuur en dovengemeenschappen, al sinds haar studie filosofie en antropologie aan de KU Leuven. Na omzwervingen in Groot-Brittannië, India en Duitsland woont ze nu in Schotland, waar ze intussen professor is aan de Heriot-Watt universiteit van Edinburgh.

De voorbije jaren spitste ze zich als lid van het Mobile Deaf Team toe op de communicatie tussen dove mensen uit verschillende landen. Het spreekt voor zich dat International Sign (IS) en kalibratie daarbij belangrijke rollen spelen.

In deze aflevering licht Annelies toe hoe communicatie tussen mensen met een verschillende gebarentaal verloopt, wat de rol is van kalibratie, IS en ASL en hoe we IS zouden kunnen definiëren. We geven haar tot slot ook nog een tip over een onderzoeksdomein dat interessante resultaten kan opleveren.

Jarenlang lobbyde Doof Vlaanderen voor de inrichting van tweetalig basisonderwijs Nederlands-Vlaamse Gebarentaal. Op 24 april 2024 volgde eindelijk fantastisch nieuws: het decreet “Taalafdeling Nederlands-Vlaamse Gebarentaal voor het gewoon basisonderwijs” werd unaniem goedgekeurd in het Vlaams Parlement! 

Op vraag van het Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming werd intussen ook een onderzoek uitgevoerd om te bekijken hoe dat tweetalig basisonderwijs in Vlaanderen georganiseerd zou kunnen worden. Marieke Kusters en dr. Beatrijs Wille voerden dit onderzoek in samenwerking met KU Leuven, Universiteit Gent, Arteveldehogeschool en het VGTC uit. Het resulteerde in een startersgids en wetenschappelijk rapport.

In deze aflevering vertellen ze hoe ze het onderzoek aanpakten. Ze ondernamen een uitgebreide literatuurstudie, werkten met vragenlijsten, interviews en focusgroepen en verzamelden input van een Vlaamse én internationale denktank. Wat dat precies allemaal inhoudt, leggen de onderzoekers zelf je klaar en duidelijk uit. Bovendien gingen we in deze aflevering ook aan de slag met onze eigen denktank.